Sociaal overleg terug naar af?

Op 13 januari beslisten de vakbonden om het sociaal overleg een kans te geven en werden nieuwe acties voorlopig opgeschort. Ondertussen is er al verschillende keren overleg gepleegd. Een akkoord over een eventuele loonmarge voor 2015-2016 lijkt echter nog veraf.

Maar een akkoord over een eventuele loonmarge voor 2015-2016 dat lijkt echter nog heel veraf. Na verscheidene onderhandelingen van de “Groep van 10”, de toponderhandelaars van de vakbonden en de patroonsorganisatie, is een akkoord over een eventuele loonmarge voor 2015-2016 nog veraf. De verlenging van de pensioenleeftijd tot 67 jaar, het behoud en de vrijwaring van de openbare dienstverlening en de bijdrage van de vermogens zijn zelfs nog niet ter sprake gekomen. Nochtans vormden deze drie punten, naast de afschaffing van de indexsprong en vrije loononderhandelingen, de inzet van het sociaal verzet.

Patroons en vakbonden lijnrecht tegenover elkaar

Op maandag 26 januari vergaderde de “Groep van 10” over de loonmarge, de verdeling van de welvaartsenveloppe en enkele hangende technische details over het eenheidsstatuut (dossier arbeiders-bedienden). Bedoeling was de onderhandelingen af te sluiten met een loonmarge voor 2015-2016. Maar de vergadering is “evenwel nauwelijks over de lonen gegaan”[1]. “Moeilijke loononderhandelingen”, schreef Le Soir[2].  

Patroons en vakbonden staan lijnrecht tegenover elkaar. Marc Goblet, algemeen secretaris van het ABVV bevestigt “zeer duidelijk dat een indexsprong geen zin heeft”. Marie-Hélène Ska, algemeen secretaris van het ACV, treedt hem bij. Zij noemt de indexsprong een zeer “belangrijke kwestie”, maar “aan werkgeverszijde wil men niet horen van een intrekking van de indexsprong”.[3] De vakbonden eisen een loonmarge van 1% voor de volgende twee jaar en dat is voor de werkgevers “manifest onaanvaardbaar”[4].

Terugkeer naar een hardere opstelling van de regering en de patroons?

Na de stakingen hield eerste minister Charles Michel iedereen voor dat er een immense boulevard open lag voor sociaal overleg. Is die boulevard van sociaal overleg aan het uitlopen op een doodlopende straatje? Wil de regering het sociaal overleg terugschroeven? Voor de kerstvakantie, vlak na de succesvolle stakingsacties, maakten de hardliners in deze regering, de N-VA en Open Vld, een bocht. De maanden ervoor hadden ze het been stijf gehouden en iedere serieus overleg geweigerd met de gekende oneliner “staat niet in het regeerakkoord”. Maar na de nationale staking van 15 december zetten de ze de deur open voor het sociaal overleg.[5]  

Sindsdien duwen drie elementen de regering opnieuw naar een hardere opstelling.  

Een. Het bochtenwerk van de regering valt niet in de smaak bij de scherpslijpers binnen het patronaat. Zij vinden het sociaal overleg maar niks. Op de nieuwjaarsreceptie van de Vlaamse patroonsorganisatie Voka was de kritiek op de federale regering zeer algemeen. “Ze vinden de regering laf, niet in staat om de verwachte maatrgelen door te drukken, want ze treuzelt en verliest zich in steriele discussies.”[6] Deze fractie van het patronaat wil geen enkele toegeving doen tijdens het overleg en zet de regering voortdurend onder druk om haar opstelling opnieuw te verharden.

Twee. De regering maakte een bocht onder druk van de stakingsacties. Deze druk is de voorbije weken weggevallen.

Drie. De aanslagen op de redactie van Charlie Hebdo hebben de sociaaleconomische thema’s enigszins verdrongen uit de actualiteit. Dit geeft de hardliners in de regering weer meer ruimte.

Een aantal recente gebeurtenissen doen vermoeden dat we evolueren naar een nieuwe hardere opstelling van de regering en patronaat. Neem nu de weigering voor een soepelere opstelling in het dossier over de beschikbaarheid bij brugpensioen. Nada. Geen tegemoetkoming in het dossier van de inschakelingsuitkering en de uitsluiting van meer dan 40.000 werklozen. Neem het voortdurende uitstel van het sociaal overleg in de openbare diensten[7].

Vakbonden evalueren binnenkort

Bovenstaande evolutie zal zeker aan de orde komen in de komende evaluaties die de vakbonden de komende weken op hun agenda hebben staan. Op vrijdag 30 januari evalueert het ABVV de stand van zaken in het sociaal overleg. Het ACV doet dit op 10 februari. Het ABVV schrijft hierover in zijn laatste nationaal pamflet: “Indien we moeten vaststellen dat het overleg met de regering en werkgevers over deze essentiële punten[8] zonder resultaat blijft, zal in het kader van het gemeenschappelijk vakbondsfront een actieplan ten uitvoer gelegd worden.”[9]

Verschillende centrales van beide vakbonden drongen de voorbije weken reeds aan op hervatten van de acties. De Franstalige christelijke bediendebond CNE schreef reeds een algemene stakingsaanzegging uit voor de maanden januari en februari[10]. Ook de centrales van de openbare diensten van beide vakbonden dringen aan op het hervatten van de acties.

__________________

[1] De Tijd, 27 januari 2015

[2] Le Soir, 27 januari 2015.

[3] Le Soir, 27 januari 2015

[4] Le Soir, 27 januari 2015

[5] Voor meer info zie artikel “Geen enkele belangrijke toegeving van regering onder de kerstboom” op deze site. http://pvda.be/artikels/geen-enkele-belangrijke-toegeving-van-regering-onder-de-kerstboom

[6] Le Soir, 9 Januari 2015

[7] Zie https://openbarediensten.acv-online.be/ACV-Openbare-Diensten/Actualiteit/2014/gesprekmetpremier.html en http://www.acodonline.be/artikels/Persbericht.Aspx?nr=4409

[8] Bedoeld wordt: 1) Essentiële punten:

[9] Zie pamflet http://www.abvv.be/c/document_library/get_file?uuid=7eb1555c-75d5-4d01-968d-c2b5c9712a65&groupId=10134

[10] zie http://www.cne-gnc.be/index.php?m=151&n=2804