#1dec in de Denderstreek (Oost-Vlaanderen) :: “Verdedigen waar onze voorouders soms letterlijk voor gevochten hebben”

Maandag 1 december, de tweede provinciale stakingsdag in België. Solidair deed de toer van de Zuid-Oost-Vlaamse Denderstreek.

Erembodegem (Aalst). “Voor de mensen in de KMO’s”

Erembodegem bij Aalst, industriezone Zuid III. De directeur van afvalintercommunale ILvA loopt driftig langs het piket dat de vakbonden aan een ingang van de zone hebben opgesteld. Zijn werkvolk begint toe te komen en hij wil zich ervan vergewissen dat niemand rechtsomkeert maakt. Ze móeten erdoor.

Werkwilligen tegenhouden doen de vakbonden niet.

“De sfeer hier aan het piket is goed, maar in ons bedrijf is de sfeer niet goed”, begint Monique, delegee ACV-Metea bij kabelfabrikant Nexans. En de reden is niet ver te zoeken: “De bonussen en de winsten gaan naar de werkgevers, maar voor de werknemers zijn er nauwelijks kruimels.” Nochtans zijn het de werknemers die keihard werken. “De werkdruk wordt steeds hoger bij ons”, zegt Monique. “Werken tot ons 67 zien wij niet zitten. Op de duur gaan ze rollators naast de machines moeten zetten. Waarvoor we vroeger gevochten hebben, willen we niet afgeven.”

“De staking is goed opgevolgd. We hebben flyers verdeeld en onze mensen uitgelegd wat de inzet is.” En gaat het iets opleveren? “We gaan door tót het iets oplevert.”

Rond halfzes komt ook Erwin Callebaut, voorzitter van ABVV Oost-Vlaanderen, het piket in Erembodegem bezoeken. “In de regio Aalst zijn er in totaal een honderdtal piketten”, vertelt hij. “Het was een enorme uitdaging om al die piketten te bevoorraden met koffie en koeken. Om je een idee te geven: met de drie vakbonden kwamen we tot de vaststelling dat we samen nóg niet voldoende thermosflessen hadden voor alle piketten. (lacht)”

Op het industrieterrein zijn verschillende KMO’s gevestigd. “In bedrijven waar er geen vakbondsdelegatie is – in Erembodegem zijn er hier zo’n paar – voeren wij als vakbond de onderhandelingen met de directie. Wel, met de huidige regeringsmaatregelen hoeven we hier zelfs niet meer te komen, want er is geen onderhandelingsmarge meer. Daarom dat we bij de staking ook aan dit industrieterrein piket staan. In een groot bedrijf staan werknemers sterker. In een KMO ligt dat moeilijker. De mensen in de KMO’s zijn uiteindelijk het grootste slachtoffer. We moeten die mensen dus helpen.”

En wat na 15 december? “Na 15 december evalueren we. Hebben we iets kunnen veranderen? Maar ook intern: op welke lijn zit onze vakbondsbasis?”

Erpe-Mere. “Niet verwacht dat echt niemand zou komen opdagen”

Een tiental kilometer verder langs de E40 ligt het industrieterrein van Erpe-Mere. Voor de poort van drukkerij Corelio Printing staat een piket.

“Er is hier niemand komen werken. Op een of twee chefs na dan”, vertelt ACV-delegee Arne Loccufier. “Er waren nochtans heel wat kritische stemmen. Maar de delegees hebben binnen hun ploeg uitstekend werk geleverd om op een onderbouwde manier uit te leggen waarom er moet worden gestaakt vandaag. Eerlijk gezegd, we hadden niet verwacht dat echt niemand zou opdagen.”

Ook stakende delegees van enkele naburige bedrijven als Aldi en Du Caju Printing hebben postgevat aan het piket voor Corelio Printing. Danny, bijvoorbeeld, ABVV-delegee bij Du Caju Printing. “Het is altijd de gewone mens die ze weten te vinden”, zegt hij, “het grote kapitaal laten ze met rust.” Hij legt uit dat staken in een klein bedrijf voor heel wat mensen een pak moeilijker ligt. In zijn bedrijf zijn het dan ook alleen de delegees die staken.

Zottegem. “Eerste keer dat we zo hard actie voeren”

Dan zetten we koers richting Zottegem. Ook daar hebben we weet van piketten. Een eerste staat aan de Beschermde Werkplaats Zottegem. Hier treffen we hoofddelegees die tevreden zijn over de stakingsbereidheid. ABVV-hoofddelegee Dirk De Spiegeleer: “Iedereen is het beu dat alles op de kap komt van de gewone mens die spaart om een auto te kopen of zijn huis af te betalen. En dan heb je nog de indexsprong en de loonstop. Het is dankzij de index dat we nog iets bij krijgen bij ons loon, hè. Onze frustratie is dat het steeds wij zijn die moeten inleveren. We moeten druk zetten op de regering.”

Zijn collega Rudy Roos van het ACV treedt hem bij: “De zorgpremie stijgt op Vlaams niveau. Alles wordt gewoon duurder. En het zijn de zwaksten die het hardst getroffen worden. De mensen op de werkvloer zijn echt boos over de regeringsmaatregelen. Dat merken we duidelijk aan de stakingsbereidheid. Het is de eerste keer dat we zo hard actie voeren.”

Al is blijkbaar nog niet iedereen overtuigd van de ernst van de situatie. Een delegee staakt niet mee en passeert het piket zonder opkijken…

Een flinke steenworp verder ligt het Sint-Elisabethziekenhuis. Daar staat een klein piket aan de personeelsingang. “Vandaag richten we ons vooral op informeren”, legt Patrick Vanholderbeke, secretaris LBC-NVK non-profit, uit. “Het is heel belangrijk om het hele verhaal te vertellen. De mensen hebben nog onvoldoende zicht op de gevolgen van de regeringsmaatregelen, zowel persoonlijk als professioneel. Er komt heel wat op ons af, bovenop hetgeen er de laatste jaren al op ons af is gekomen. Als je dat allemaal uitlegt, dan vallen de monden open.”

Om de werknemers te informeren delen de vakbonden hier in Zottegem een pamflet uit. Maar ook de patiënten worden niet vergeten. Op het pamflet staat evengoed uitgelegd waarom de regeringen Bourgeois en Michel-De Wever ook de patiënt treffen.

Vandaag ligt dan misschien de focus op informeren, op 15 december is men van plan hier massaal te staken, want vergis je niet: de zorgkundigen zijn boos. Tal van regeringsmaatregelen treffen de mensen in de zorgsector. “De regering bouwt het tijdskrediet af, landingsbanen en het brugpensioen worden afgeschaft. Dat zijn zaken die zeker in de zorgsector heel gevoelig liggen, want dit is een sector waar veel deeltijds gewerkt wordt.”

Geraardsbergen. “Verdedigen waar onze voorouders letterlijk voor hebben gevochten”

In Geraardsbergen is de industriezone van Schendelbeke afgezet met piketten aan alle kanten. Een kleurrijk gemeenschappelijk vakbondsfront van mensen uit verschillende bedrijven bemant hier het piket. Ze komen van betonbedrijf Concreton, bouwbedrijf Pan-All, schuimstoffenproducent Recticel… 

“We hebben de mensen aangeraden thuis te blijven”, zegt Marc, ACV-delegee bij Pan-All. “Ze zitten in onze zakken, hè. Iedereen voelt dat. Daarom dat we hier ook geen problemen hebben met mensen die hier niet door kunnen.” Integendeel. De meeste mensen keren zonder morren terug. “De meesten zijn solidair. Een paar zeiden zelfs ‘het is ook goed voor ons, hè.’”

Een werkwillige passeert toch te voet, en met flinke tred, het piket. “Ik moet van mijn baas”, roept hij verontschuldigend.

“De verhoging van de pensioenleeftijd, de indexsprong, de loonbevriezing… Alles slaat op, maar de lonen niet”, zegt de ACV-delegee. “En dan willen ze nog onze index afnemen ook. En de ministers besparen niet. Het is altijd bij de werkmens. Ik werk zelf in de bouw. Zie je de mensen al tot hun 65 de hele dag door op en af stellingen kruipen?”

Ook bij Recticel wordt de staking erg goed opgevolgd. “We hebben nog niemand van ons eigen volk moeten tegenhouden”, zegt ACV-delegee Jenny.

Voor haar is het duidelijk: “Af en toe moet je je nek uitsteken. Als je niets doet, ben je op voorhand verloren. Wij staan hier om te verdedigen waar onze voorouders soms letterlijk voor hebben gevochten. Hadden zij niet gevochten, dan zouden wij nu nog op zaterdag en zondag moeten werken. Wij moeten dit dan ook doen voor onze kinderen.”

“Dat er moet bespaard worden, dat zou ik nog kunnen begrijpen, maar waarom moet alles op de kap van de werkmensen gebeuren? De bedrijven moeten niks bijdragen.”

Ninove. “Nou, jullie zijn mooi gejost”

De helft van de arbeiders werkt niet vandaag, bij de industriële bakkerij La Lorraine in Ninove, waar in totaal 500 mensen hun boterham verdienen. “Het was heel simpel om de mensen te mobiliseren vandaag”, vertelt een ABVV-delegee. “Werken tot 67, daar hebben de mensen problemen mee.”

Ook hier hebben de delegees folders uitgedeeld en alle afdelingen afgelopen om iedereen uitleg te geven. “En op 15 december zullen we zeker met meer zijn.”

Aan het piket staan ook enkele mensen van Vanelor, een zusterbedrijf van La Lorraine, in Erpe-Mere. “Bij Vanelor is er geen productie vandaag”, zegt ABVV-delegee Guy De Bruycker. “Weet je wat ik gedaan heb om de mensen te informeren? De powerpointpresentatie die het ABVV ons gaf, heb ik afgeprint en aan de muur gehangen in ons bedrijf. Heel veel mensen hebben dat gelezen. Zo ook een Nederlander die bij ons kwam leveren. Hij zei: ‘Nou jullie zijn mooi gejost.’”

In de industriële bakkerij is er veel bandwerk, en dat is niet ideaal voor de gezondheid. “Als die worstenbroodjes van de band rollen, dan mag je serieus doordraaien. De meeste mensen die aan de band staan hebben problemen aan de rug of aan de polsen. Heel wat vrouwen hebben bij ons al ontslag genomen om medische redenen.” De Bruycker wijst naar een collega die er is komen bij staan. “Hij hier werkt in de diepvriesafdeling. Ongeschonden doe je dat niet tot je 50ste. Als je dat dan moet doen tot je 67…”

Om het succes van de staking te proberen breken, liet de directie van La Lorraine niet na om de werknemers te intimideren. “Weet je wat ze tegen sommige werknemers zijn komen zeggen? ‘Het staat u vrij om te staken, maar het staat mij vrij om uw vakantie al dan niet toe te kennen.’ Ongelooflijk”, zegt De Bruycker.

Ninove (bis). “Politiek en bedrijfswereld al te erg met elkaar verbonden”

Laatste halte van onze voormiddag wordt de industriezone Nederwijk-Oost in Ninove. Hier ligt het depot van Delhaize, maar ook frisdrankfabriek Refresco, betoncentrale Megaton, bakkerij Bellona Patis… Gezamenlijk aan het piket staan, het schept een band. “Het is een gelegenheid voor de delegees om elkaar beter te leren kennen”, zegt Jos Vandevelde, ACV-hoofddelegee bij Delhaize.

Die van Delhaize weten ondertussen wat staken is. Dit jaar hebben ze al een paar keer het gewerkt neergelegd tegen de herstructurering. Daarbovenop komen nog eens de harde maatregelen van de rechtse regering.

“Ze zitten van twee kanten in onze zakken”, verwoordt Jos Vandevelde het. Hij stelt vast dat de maatregelen van de regering de werkgevers goed uitkomen. “Neem nu de loonbevriezing. Dat is al ten voordele van Delhaize, hè. En toch is het voor de directie nog niet genoeg.”

“Ook bij Refresco is de staking goed opgevolgd”, vertelt ACV-delegee Denny Imbo. “Het is de eerste keer dat ons bedrijf stilligt. De mensen waren zeer bereid om mee te staken.”

Imbo hekelt vooral de regeringsmaatregelen die jongeren viseren. “Het wordt jongeren moeilijker gemaakt om te kunnen studeren. Jongeren die afstuderen, hebben al loonverlies voor ze beginnen te werken. En de rekening wordt ook doorgeschoven naar de jonge gezinnen. Probeer in deze tijden maar eens een huisje te kopen. En dan wil men de lonen nog verminderen. De inspanningen moeten gelijk verdeeld worden. Er zijn verschillende klassen, en het is de elite die niet moet betalen.”

De ACV-delegee is terecht hard voor de politiek klasse. “De politiek en het bedrijfsleven zijn zo erg met elkaar verweven dat het ons niet moet verwonderen dat de politiek de belangen van de werkgevers verdedigt.”