Nederlandse metaalarbeiders winnen strijd: 8% loonsverhoging, 5.000 vaste contracten

Maandenlang onderhandelden de Nederlandse metaalvakbonden over een akkoord voor hun sector. Het bleef niet bij praten. Ze organiseerden ook waarschuwingsstakingen nadat het ultimatum aan de werkgevers afliep. Daarmee verhoogden ze de druk. Met succes. De werkgevers plooiden voor de vakbondseisen: meer loon, meer vaste jobs en betere werkomstandigheden.

In de Nederlandse metaalsector werken zo’n 300.000 arbeiders, vooral in de installatiebranche, isolatie, metaalbewerking, carrosserie en goud- en zilvernijverheid. Ze werken bij grote bedrijven als Engie, SPIE, Strukton, TMS, maar ook bij vele kleine metaalbedrijven.

De vakbonden bevroegen begin dit jaar hun achterban in heel het land. In maart konden de leden dan stemmen over de eisenbundel. Belangrijkste eisen waren: een loonsverhoging van 5% op 1 juni, afschaffing van de jeugdlonen, recht op minder werken vanaf 60 jaar en vaste contracten voor flexwerkers (werknemers zonder vast contract).

De werkgevers gaven lange tijd niets toe. Straffer nog, ze kwamen zelf met eisen rond hogere flexibiliteit. Die werden door de vakbonden van tafel geveegd. De vakbonden stelden een ultimatum: als op 17 juni geen akkoord werd bereikt, zouden ze staken. En zo geschiedde. Jacqie van Stigt, bestuurder FNV Metaal stelde strijdbaar: “Hogere lonen komen er niet vanzelf. Opnieuw moeten we staken voor fatsoenlijke loonsverhogingen in de metaal. De werkgevers in de metaal en techniek hebben een grote kans laten lopen door niet op het ultimatum in te gaan.”

Op 28 juni vonden lokale 24-urenstakingen plaats in Eindhoven, Rotterdam en andere regio’s. In heel wat bedrijven werden ook personeelsvergaderingen gehouden. Tijdens de zomer lagen de acties even stil. Maar de werkgevers wisten hoe laat het was toen op 4 september de installatiemonteurs in de provincie Zeeland collectief het werk neerlegden en de vakbonden bovendien een nationale staking aankondigden op 13 september. Het zou een hete nazomer worden in de metaal. De werkgevers gingen daarop overstag en tekenden het sectorakkoord.

Loonsverhoging, vaste contracten en recht op minder werken

Het akkoord loopt over 28 maanden. In die periode zijn drie loonsprongen van samen bijna 8% voorzien, plus een extra premie van 306 euro bruto. Een verhoging ruim boven de inflatie van 1,4% die Nederland in 2020 verwacht. De jeugdlonen gaan ook omhoog. En de werkgevers verbinden zich tot het aanbieden van 5.000 vaste contracten op het geheel van de sector. De vakbonden willen zich vooral focussen op de uitzendkrachten die al negen maanden in een bedrijf werken en hen de mogelijkheid geven vast in dienst te gaan. Eindelijk een beetje zekerheid dus.

Ten slotte werd ook een nieuw recht op minder werken bekomen. Wie 60 jaar is, kon al kiezen voor 80% werken, 90% betaald worden en 100% pensioen opbouwen. Maar tot op heden mocht zo’n regeling alleen ingaan met akkoord van de werkgever. Dankzij het sectorakkoord kan de werknemer het recht op minder werken zelf opeisen, ook zonder akkoord van de werkgever.

Strijd loont

Begin dit jaar slaagden de arbeiders van de grootmetaal er al in om 9,3% loonsverhoging af te dwingen en 3.000 vast contracten. Het resultaat van een lange strijd van bijna een jaar, en vele beurtstakingen. De zogenaamde kleinmetaal stak heel wat op van die beweging. Wie strijdt, kan winnen!

“Dankzij alle stakers in de metaal & techniek ligt er nu een fatsoenlijke cao met een prima loonsverhoging van bijna 8%”, zegt Jacqie van Stigt. “Alleen door de druk van de acties zagen de metaalwerkgevers in dat ze betere afspraken moesten maken.”

Vanaf het begin werden de arbeiders betrokken bij de opmaak van de eisenbundel, vervolgens kregen ze informatie tijdens de onderhandelingen en namen velen van hen actief deel aan de stakingen. Nu krijgen ze ook het laatste woord over het akkoord. Pas als een meerderheid het goedkeurt, tekenen de vakbonden de cao en worden de opgeschorte stakingen definitief beëindigd.