Kris Peeters kent de situatie van interims maar al te goed

“Wat hier getoond wordt, is schokkend”, zei minister van Werk Kris Peeters na het zien van de Pano-reportage van 10 mei over interimwerk bij DHL Aviation.  De verontwaardiging van de minister is behoorlijk misplaatst. Hij en zijn collega’s weten maar al te goed hoe op de arbeidsmarkt met interims wordt omgegaan.

Twaalf jaar geleden begon ik te werken bij DHL Aviation. Ik zou het een dikke twee jaar volhouden. Elke nacht opnieuw die race om tijdig duizenden pakjes verwerkt te krijgen. Ik was een van de laatsten die nog het geluk had om een vast contract te krijgen. Maar ik zag toen ook al veel interims.

Een dag- of weekcontract geeft je geen echte zekerheid of bescherming. Elk moment kan beslist worden dat je geen nieuw contract meer krijgt. Val je ziek, dan is de kans klein dat je daarna nog terug mag komen. Als er te veel werk is, is de druk bij uitzendkrachten om overuren te presteren hoog. Overuren die slecht worden bijgehouden en niet betaald. Achteraf is het altijd moeilijk om dat nog in orde te krijgen. Uitzendkrachten worden ook vaak te laat betaald. Maar veel klagen kunnen ze niet doen. Het is altijd opletten geblazen. Altijd is er de kans dat je niet terug moet komen.

Uitzendkrachten hebben nauwelijks rechten. Dat mocht mijn collega Mohamed aan den lijve ondervinden. Bij het uitladen van een container raakte zijn hand geplet. Met vier gebroken vingers werd hij afgevoerd. Nooit zag ik hem nog terug. Waarschijnlijk zal hij de dag van het ongeval nog wel betaald zijn, daarna was het bij DHL voor hem gedaan en zat hij werkloos thuis.

Twee jaar later begon ik bij Aviapartner, ook op de luchthaven. Ook daar werd met dagcontracten gewerkt. Als er te veel werk was, werden tien tot vijftien interims per sms dringend opgeroepen. De eerste twee die reageerden, mochten komen.

De regering laat begaan

Al in 2013 publiceerde jongerenorganisatie KAJ het “Zwartboek interim”, resultaat van duizend interviews aan interimkantoren. Met concrete feiten en voorbeelden werd een beeld getekend van de ratrace naar werk waarin jongeren vandaag geduwd worden. Zowel Federgon (werkgeversorganisatie voor uitzendarbeid) als politieke partijen werden hier toen over geïnformeerd.

In plaats van maatregelen te nemen, laat de regering begaan. Van werknemers wordt steeds meer flexibiliteit gevraagd. De mogelijkheden voor werkgevers om gebruik te maken van interim-krachten worden uitgebreid.  De “wet Peeters” wil het gebruik van interim-arbeid nog verder aanmoedigen.

Ook over de situatie bij DHL Aviation zijn de diensten van minister Peeters al langer op de hoogte. De vakbondsafvaardiging van DHL bracht de sociale inspectie in 2014 en 2015 al op de hoogte.

Bescherming is nodig

Als vakbondsafgevaardigde heb ik ervaren hoe werknemers steeds meer een speelbal worden op een arbeidsmarkt die almaar flexibeler wordt. De sociale bescherming wordt compleet onderuit gehaald. In bedrijven waar veel met interims wordt gewerkt, is de druk op werknemers met vaste contracten ook groter. Hoe beter interims beschermd worden, hoe minder bedrijven geneigd zullen zijn om gebruik te maken van uitzendwerk.

De overheid moet om te beginnen een veel betere controle organiseren. De sociale inspectie wordt vandaag alles behalve aangemoedigd om haar werk streng en correct uit te voeren. De Sociale inspectie Halle-Vilvoorde bijvoorbeeld is verantwoordelijk voor de vele bedrijven gelegen in en rond de luchthaven, maar ook voor veel grote bedrijven in de rand rond Brussel. Maar de dienst is structureel onderbemand.

Bedrijven die overtredingen begaan, moeten veel strenger gestraft worden. Een multinational ligt niet echt wakker van een boete van 50 tot 400 euro.

Sinds 2012 kunnen werkgevers ook voor de instroom van werknemers beroep doen op interims. Die maatregel zou best teruggeschroefd worden. Interimarbeid zou alleen gebruikt mogen worden voor tijdelijke vervangingen, bij tijdelijke vermeerdering van werk of voor het uitvoeren van uitzonderlijk werk, zoals vroeger het geval was.

In sommige bedrijven zijn meer dan de helft van de werknemers interims. Dat moet structureel aangepakt worden. Per sector moet vastgelegd worden hoeveel interims maximaal toegelaten worden.