Italië: F-35 gevechtsvliegtuig te “essentieel” om productie stil te leggen

Onder druk van de vakbonden kondigde de Italiaanse premier Giuseppe Conte zaterdag de tijdelijke stillegging van niet-essentiële productie en fabrieken aan. Maar het grootbedrijf en de Amerikaanse ambassade bepaalden dat de militaire industrie blijft draaien. De bouw van F-35 gevechtsvliegtuigen en de wapenexport worden als essentiële activiteit gezien, ten koste van de gezondheid van de werknemers.

Op sociale media circuleert sinds dit weekend een parodie op het Confindustria logo. Confindustria is het Italiaanse VBO, het Verbond van Italiaanse Ondernemingen zeg maar. De typische arend van het logo hangt nu boven een afbeelding van het virus. Eronder de slagzin: "Onze winsten zijn belangrijker dan uw gezondheid." De Italianen, en met name de werkende mensen, zijn boos op de werkgeversfederatie. Ondanks het feit dat in het kleine Italië nu al meer mensen overleden aan het coronavirus dan in het grote China, weigerde Confindustria de niet-essentiële fabrieken tijdelijk te sluiten. Dat werd nochtans gevraagd door dokters, burgemeesters, vakbonden en kmo's.

Toen de vakbonden dreigden met een algemene staking, kondigde de premier de tijdelijke stilleging aan van niet-essentiële bedrijven

Hoe krijg je uitgelegd dat iedereen thuis moet blijven behalve werknemers? Dat mensen niet meer mogen gaan joggen maar wel met honderden of duizenden opeengepakt in het openbaar vervoer naar de fabriek moeten? Niet dus. Zeker omdat in de provincie Bergamo experten er vanuit gaan dat het niet sluiten van de fabrieken de verspreiding van het coronavirus heeft bevorderd. Bergamo ligt vandaag in het epicentrum van de crisis. Een hele generatie sterft er aan het coronavirus. Maar in volle uitbraak van het virus stuurde Confindustria Bergamo nog even een promofilmpje de wereld in: "Wij blijven open."

De ene staking na de andere brak uit. In de scheepsbouw sloot het grote Fincantieri alle 8 vestigingen en stuurde de 8900 werknemers tot minstens 29 maart met verlof. Ook Fiat Chrysler (FCA) sloot onder druk snel vijf vestigingen in Italië.

De Italiaanse premier Giuseppe Conte en zijn coalitie van sociaaldemocraten en 5-sterrenbeweging bleven lang aan de kant van de werkgevers staan. Alles ging tijdelijk dicht, behalve de fabrieken. Zaterdagmiddag nog verzette Conte zich tegen de stillegging. Toen de vakbonden uiteindelijk met een algemene staking dreigden, veranderde dat. Op zaterdagavond, net voor middernacht, kondigde de premier op Facebook de tijdelijke stillegging van alle niet-essentiële fabrieken aan.

Een decreet met 100 uitzonderingen

Confindustria legt er zich niet bij neer. Vincenzo Boccia, voorzitter van Confindustria, stuurde een lange brief naar Conte. Hij wil dat alle bedrijven die niet expliciet vermeld worden in de lijst, open blijven. Net als alle bedrijven waar de productie “om technische redenen” niet kan onderbroken worden of waar nog werk afgemaakt moet worden. Dat alles kan dan via een zelfcertifiëring gecontroleerd worden. Met andere woorden, ieder bedrijf zou zelf mogen beslissen of het al dan niet dicht moet.

De vakbonden zijn furieus: dit is niet wat we afgesproken hadden

Conte luistert gewillig, net als een deel van de sociaaldemocraten van de PD. Het decreet dat Conte maandag tekende, bevat dan ook letterlijk 100 uitzonderingen. Zo wordt de stillegging van bedrijven die nog werk af te maken hebben, uitgesteld. Voor bedrijven die volcontinu produceren, wordt de beslissing aan de locale autoriteiten overgelaten. De vakbonden zijn furieus. Dit was niet wat ze afgesproken hadden.

Nog opmerkelijker. Onder druk van Confindustria én de Amerikaanse ambassade, blijven zowat de hele defensie- en wapenindustrie, net als de lucht- en ruimtevaartindustrie, open. Dat een land zijn leger als strategisch en essentieel beschouwd, zou logisch zijn. Maar daarover gaat het niet. Het gaat over wapenproductie, over het bouwen van Amerikaanse F-35's. Die worden immers afgewerkt in Cameri, in een samenwerking tussen de Amerikaanse defensiereus Lockheed Martin en de Italiaanse wapengigant Leonardo. Dat bedrijf mag na een snelle schoonmaakbeurt gewoon verder werken. Dat is uiteraard gevaarlijk voor de werknemers van Leonardo.

De beslissing om tijdens deze crisis toch dure Amerikaanse gevechtsvliegtuigen te produceren, betekent ook dat de aankoop van deze jets, die België minstens 15 miljard gaat kosten, doorgezet wordt. Italië betaalt nog veel meer. Trump en het grootbedrijf garanderen prioritair miljarden voor nieuw oorlogstuig op het ogenblik dat we miljarden nodig hebben voor de gezondheidscrisis? Bovendien ten koste van de gezondheid van de werknemers uit de sector. Zowel in Italië als in België moet de curve zoveel mogelijk afgevlakt worden. Daarom moet alle niet-noodzakelijke productie stilgelegd worden. We kunnen het virus alleen overwinnen door de gezondheid van de werkende klasse voorrang te geven op de winst en de economische belangen.