Drie werkmensen getuigen: “We hebben een échte oplossing nodig voor de belastingfactuur na coronawerkloosheid.”

Marco, Didier en Tom werken elk in een andere sector. Maar ze staan alle drie voor hetzelfde probleem: de regering zadelt hen op met een belastingfactuur voor hun periode van coronawerkloosheid. Deze moedige mannen uit de vervoerssector, de horeca en het ziekenvervoer hebben het tijdens de coronacrisis hard te verduren gehad. Een belastingfactuur daarbovenop kunnen ze missen als kiespijn.

Marco (38), chauffeur autocars

Dat de regering het probleem van de belastingfactuur voor mensen die op coronawerkloosheid hebben gestaan, oplost met het aanbieden van afbetalingsplannen, maak je Marco niet meer wijs. Tot driemaal toe vroeg hij zo’n afbetalingsplan aan. Maar met 1.100 euro per maand is zijn corona-werkloosheidsuitkering “te hoog” om in aanmerking te komen. Al maanden wordt hij van het kastje naar de muur gestuurd. “Bij de belastingdienst zeggen ze dat ik dan maar naar het OCMW moet gaan voor budgetbeheer. Maar daar krijg ik hetzelfde antwoord: dat mijn uitkering te hoog ligt.”

Lees verder onder de foto

Je moet geen wiskundig genie zijn om te weten dat iemand met een uitkering van 1.100 euro per maand een belastingsupplement van 2.500 euro, waarvan 1.300 euro omwille van coronawerkloosheid, niet in een keer kan betalen. Marco staat immers nog steeds grotendeels op tijdelijke coronawerkloosheid, dat al sinds de eerste lockdown. Ook deze zomer was er amper vraag naar toeristische reizen per autocar. Als je zo lang met 1.100 euro per maand moet rondkomen, is het logisch dat je spaarcenten snel op zijn. “Ik heb vorig jaar al mijn geldreserve gebruikt en dit jaar heb ik dat opnieuw moeten doen. Je mag het gerust weten, mijn bankrekening staat gewoon op nul. Ik heb geen spaarcenten, ik heb ze allemaal moeten gebruiken om te kunnen overleven. Hoe verwachten ze dan in godsnaam dat ik zo’n belastingfactuur kan betalen?”

Marco bleef niet bij de pakken zitten en sprak het OCMW, een schuldbemiddelaar en een advocaat aan. Allemaal zeggen ze dat ze er weinig aan kunnen doen en dat de oplossing volledig in handen van de overheid ligt. Ten einde raad schreef Marco zelfs een brief naar de Koning, iets wat hij nooit gedacht had te doen. “Ik zit nu met drie deurwaarders aan mijn been. Ze hebben mijn inboedel al opgeschreven. Ik moet ze alledrie betalen, want ze geven geen uitstel meer. Ik sta met mijn rug pal tegen de muur.”

Voor de coronacrisis had Marco nooit financiële problemen. “Ik heb altijd mijn rekeningen kunnen betalen, maar sinds maart-april 2020 is dat allemaal fel veranderd.” Voor de coronacrisis verdiende Marco immers goed zijn brood met de job die hij met hart en ziel doet. “Ik heb een beetje van mijn hobby mijn beroep gemaakt. Ik kom graag onder de mensen en ik kom graag op nieuwe plekken. Dus ik doe mijn werk als chauffeur zeer graag.”

Maar van de ene op de andere zagen hij en zijn collega’s hun werk in rook opgaan. “Op het nieuws werd de lockdown aangekondigd en we kregen bericht dat er niet meer gereden werd. Onze klanten begonnen hun reizen te annuleren. Op twee weken tijd was er gewoon geen werk meer voor de rest van het jaar.” Met de reizen verdween ook het variabel deel van Marco’s loon.

Pas na twee maanden maakte zijn werkgever de corona-werkloosheidsuitkering voor Marco in orde. Maar die bedroeg slechts 70% van het basisloon, dat heel laag ligt in zijn sector. Net als Marco kwamen veel van zijn collega’s zo in financiële problemen terecht. Velen verlieten inmiddels de sector. Marco is gefrustreerd dat de regering wel kon meedelen dat iedereen in lockdown moest, maar vervolgens geen verdere informatie gaf aan zijn sector. Ook over de financiële gevolgen bleven ze in het ongewisse. “De enige oplossingen zijn voor de grote bedrijven. Maar voor de gewone werkende mensen hebben ze geen oplossing.”

Voor Marco is het duidelijk: de belastingfactuur voor coronawerkloosheid moet op de schop. “Dit is financieel niet meer haalbaar. De rekeningen blijven komen. De belastingen blijven komen. Nu moet ik zoveel bijbetalen omwille van mijn coronawerkloosheid van vorig jaar. Maar volgend jaar zit ik nog eens met hetzelfde omdat ik ook dit jaar nog coronawerkloos ben. Dan kom ik er financieel niet meer uit. Zolang het parlement of de regering daar niks aan doet, blijf ik in de problemen zitten. Ik wil dat politici eindelijk eens zien dat het voor de gewone werkende mensen niet meer kan zoals het nu gaat. Veel beloven, weinig geven. Ze houden ons voor zotten.”

Aan zijn lotgenoten wil hij nog kwijt: “Probeer positief te blijven, niet met negatieve gedachten zitten. Blijf de moed erin houden en hopen op het beste.”

Wetsvoorstel PVDA

Wie op tijdelijke coronawerkloosheid heeft gestaan, heeft het zo al zwaar te verduren gehad. Die mensen verdienen dus een échte oplossing, waarbij ze geen extra belastingen moeten betalen. De PVDA diende daarom een wetsvoorstel in om de belastingfactuur voor coronawerkloosheid met terugwerkende kracht te schrappen. Het wetsvoorstel schakelt het finale belastingtarief op coronawerkloosheid gelijk met het tarief van de verlaagde bedrijfsvoorheffing. Op die manier belanden werknemers die vorig jaar coronawerkloos waren in eenzelfde belastingregime als zelfstandigen op het crisisoverbruggingsrecht. Daarmee verdwijnt het belastingsupplement voor coronawerkloosheid.

Teken hier de petitie

Didier (35), horecamedewerker

De coronapandemie zorgde ervoor dat het leven vorig jaar in maart van de ene op de andere dag zo goed als stilviel. Voor duizendpoot in de horeca Didier, fulltime hotelreceptionist met daarbovenop een drukke flexi-job als verantwoordelijke in een nachtbar, was het contrast wel heel groot. “Van vandaag op morgen ging ik van 200% werkvolume in een keer naar nul. De eerste weken vind je het fijn dat je eens een weekend thuis bent, maar daarna komt de grote impact.”

Omwille van zijn drukke werkleven had Didier voorheen nooit financiële problemen. Maar plots viel hij terug op een corona-werkloosheidsuitkering van zo’n 1400 euro. Die kreeg hij immers alleen voor zijn baan als receptionist en niet voor zijn flexi-job. Met behulp van zijn spaargeld kon hij nog net de eindjes aan elkaar knopen.

Lees verder onder de foto

Maar dat veranderde toen hij in oktober vorig jaar corona kreeg en in het ziekenhuis belandde. “Je komt thuis, je vaste kosten blijven doorlopen, je uitkering is nog steeds wat ze is, je zit door je spaargeld, en dan krijg je een ziekenhuisfactuur van 700 euro die je binnen de 10 dagen moet betalen. Daarbovenop krijg je nog eens dure medicatie voorgeschreven. Dan denk je bij jezelf: en nu?”

Omdat de horeca pas in mei opnieuw openging en sindsdien nog niet op volle kracht heeft gedraaid, was Didier de financiële kater van zijn ziekenhuiskosten nog lang niet te boven toen hij zijn belastingberekening kreeg. Voor het eerst in zijn leven zal hij moeten bijbetalen, liefst 1.500 euro. “In het hotelwezen wordt er sowieso veel belasting afgehouden van je loon, waardoor ik normaal altijd terugtrek.” Doordat er minder bedrijfsvoorheffing van zijn corona-werkloosheidsuitkering werd afgehouden dan het finale belastingtarief, werd hij zoals honderdduizenden anderen geconfronteerd met een gepeperde belastingfactuur voor zijn periode van coronawerkloosheid.

Door die onverwachte kost ziet Didier zich nu genoodzaakt zijn werkgever te smeken om extra uren te mogen kloppen. “Ik werk nu doorsnee van 6 uur ‘s ochtends tot 3 uur ‘s namiddags en terug van half 6 ‘s avonds tot 1 uur ‘s nachts, zolang de horeca open mag zijn. Dat doe ik dagelijks. Gemiddeld ben ik thuis om 2 uur ‘s nachts en lig ik in mijn bed om half drie. Mentaal ga je daaraan kapot. Ik werk mezelf nu suf om mijn belastingen binnenkort te kunnen betalen, de rekeningen van het ziekenhuis te kunnen betalen en om een beetje ademruimte te hebben om bijvoorbeeld eens een pizza te kunnen bestellen.”

In een afbetalingsplan voor de belastingfactuur, zoals de minister als oplossing naar voren schuift, ziet Didier weinig soelaas. “Met een afbetalingsplan moeten we nog altijd betalen. Als ik nu een afbetalingsplan aanvraag voor die 1.500 euro, laten we zeggen 50 of 100 euro per maand, dan ben ik nog niet klaar tegen dat ik mijn volgende belastingbrief ontvang.”

Didier verwacht dat de financiële kater voor mensen in zijn situatie nog anderhalf tot twee jaar zal blijven aanslepen. Het hotelwezen draait nog steeds op halve kracht, waardoor hij nog een tijdje deels coronawerkloos zal blijven, met alle fiscale gevolgen van dien. Persoonlijk hoopt Didier dat hij onverwachte bijkomende kosten zo veel mogelijk kan vermijden. “De laatste maanden heb ik echt elke avond een kaars gebranden in de hoop dat er geen toestel kapot gaat of dat ik geen tandpijn krijg, want een nieuwe microgolf of een tandarts zou ik niet kunnen betalen.”

Didier vraagt ook aandacht voor de situatie van alleenstaanden en personen die niet financieel kunnen terugvallen op familie. “Ik begrijp dat belastingsgeld nodig is om onze wereld te doen draaien, maar dat ze de bedrijven die tijdens de pandemie goed hun kost hebben verdiend dan eens meer laten betalen, en niet de persoon die onvrijwillig werkloos thuis heeft gezeten.” Het komt voor hem ook hard binnen als hij ziet hoeveel meer de politici die over de financiële kant van de coronamaatregelen beslissen, verdienen. “Zorgen voor een belastingfactuur voor coronawerkloosheid is gemakkelijk voor een minister die 10.000 euro per maand verdient. Elke politicus die ik nu nog tegenkom op straat in verkiezingstijd, ga ik vragen wat ze voor de coronawerklozen gedaan hebben.”

Tom, 41, ambulancier

“Bij het begin van de coronacrisis werden mensen op enkele maanden gepromoveerd van zero naar hero”, vertelt Tom. Maar wanneer hij zijn belastingbrief bekijkt, voelt hij zich door de regering meteen terug naar zero gedegradeerd. Hij en vele collega’s van hem hebben vorig jaar 9 weken op tijdelijke coronawerkloosheid gestaan. Het niet-dringend ziekenvervoer viel immers sterk terug in de eerste lockdown. “Wij hadden plots veel minder werk omdat de ziekenhuizen niet meer alle behandelingen deden.”

Lees verder onder de foto

Tom moest het in die periode met 4 à 500 euro per maand minder doen. Daarbovenop vielen zijn maaltijdcheques ook weg. Ook Toms vrouw was enkele weken coronawerkloos. Samen krijgen ze daardoor dit jaar 500 euro minder terug van de belastingen. “Op zich valt de financiële impact wel mee. Maar toch knaagt het ergens: 500 euro minder terugkrijgen, is eigenlijk 500 euro meer betalen, hé.”

Wat hem vooral stoort, is het gebrek aan waardering van de regering voor de zorg en zijn beroep. “Voor de coronacrisis werd er altijd bespaard op de zorg. Daar komt nog bij dat ik als ambulancier geen recht heb op de coronapremie voor het zorgpersoneel, want ik ben zogezegd geen zorgkundige. Maar wij hebben ook in de frontlinie gestaan, want wij deden COVID-transporten, vervoer van mensen die al positief getest waren. We kregen wel de nodige bescherming, maar de waardering voor ons riskante werk voel ik niet terug in mijn portemonnee.”

Ook psychologisch was Toms werk tijdens de coronacrisis zeker niet makkelijk. “Veel van onze vaste patiënten zijn gestorven aan corona. Dat waren meestal bejaarde mensen of dialysepatiënten. Zij behoren tot de meest kwetsbare groepen. Door van hen afscheid te moeten nemen, kwam het allemaal heel dichtbij.”

Een belastingfactuur voor coronawerkloosheid is wel het laatste waarmee de regering deze zorgheld kon bedanken.