“Flexibiliteit en polyvalentie”: mooie woorden, maar ze drijven de arbeiders van Brico wel tot staken

De directie had op een uitstekende omzet gerekend dit eerste weekend van de Paasvakantie. Jammer, maar helaas, niet dus. In de grootste winkels zijn er zaterdag personeelsvergaderingen en stakingspiketten, vooral in de regio Brussel. Want de mensen slikken het niet als het bedrijf meer dan een miljard omzet realiseert en toch mensen ontslaat, looninleveringen eist en andere ultra-flexibele maatregelen oplegt.

“Dit weekend maken we duidelijk dat we er genoeg van hebben”, zegt een vakbondsafgevaardigde van Brico Plan-It nadat de onderhandelingen met de directie op 28 maart vastliepen. De aandeelhouders willen nu eenmaal “de toekomst voorbereiden”. In januari hadden ze al een “groeiplan” aangekondigd met de bedoeling de omzet op te krikken. Het kwam er vooral op neer dat ze hun eigen portefeuille wilden doen aangroeien. Ze geven toe dat de doe-het-zelfmarkt niet meer groeit en toch willen ze hun winsten behouden en zelfs vergroten. In 2015 realiseerde Maxeda, de groep waar de Brico’s en Brico Plan-Its toe behoren, nochtans een omzet van 1,34 miljard euro.

“Wat wij ook voorstellen, zij presenteren telkens opnieuw dezelfde powerpoint”

Volgens CEO Dieter Struye “moet de klant voelen dat wij anders zijn dan de concurrentie”. En daarvoor moeten de arbeiders “een inspanning” leveren: aanvaarden dat  er een honderdtal banen verdwijnen, looninleveringen slikken en vooral flexibeler en polyvalenter gaan werken.

Concreet: een premie van 800 euro en een deel van de vergoeding voor zondagwerk verdwijnen evenals het kwartiertje betaalde pauze tijdens de werkuren, de arbeiders worden gedwongen het werk met minder te doen, flexibel te zijn met hun uurroosters en polyvalent worden. Een hele reeks “veranderingen” waar het personeel niets van moet weten.

Sedert het begin van de onderhandelingen stelt de directie zich arrogant op. Haar logica is zuiver financieel en ze heeft in de loop van de onderhandelingen niet één komma gewijzigd aan haar initiële voorstellen. “Wij pikken dat niet langer: wij stellen vragen, de directie zegt dat ze erover wil nadenken, maar komt telkens terug met dezelfde powerpointshow om haar plan toe te lichten. Voor wie nemen ze ons eigenlijk?” vraagt een Brusselse syndicalist zich af.

Druk van onderuit en toegevingen

Uit vrees voor problemen in de winkels op de eerste zondagsopening van het jaar, heeft de directie deze week eindelijk toegevingen gedaan: het kwartiertje pauze blijft betaald, de premies worden omgezet in maaltijdcheques en de ontslagen worden ingetrokken. Maar als er straks werkmakkers op een natuurlijke manier  afvloeien, worden die niet vervangen.

Ondertussen blijft de directie aandringen op flexibiliteit en polyvalentie. Die mooie woorden verhullen vooral maatregelen om de arbeidsomstandigheden te ondergraven. Zo wil de directie de werkroosters drastisch veranderen door de begin- en einduren van het ochtend- en avondwerk aan te passen, evenals de beurtregeling en de vaste dagen. Bedoeling van de directie is de werkuren aan te passen aan het werkvolume en het aantal klanten. “Ze zullen ons de nieuwe uurroosters drie weken op voorhand meedelen. Vandaag is dat nog 12 weken op voorhand”, zeggen de kassiersters van La Louvière. “We werken al 25 jaar op deze manier en van vandaag op morgen willen ze onze manier van leven zomaar op de kop zetten? Geen sprake van!”

De directie vindt ook dat de rol van de vakbondsafgevaardigden moet ingeperkt worden en dat enkel de lokale managers moeten kunnen beslissen over de organisatie  en de polyvalentie die de arbeiders verplicht om in verschillende rayons en afdelingen te werken. Volgens Aline betekent dat concreet dat zij “moet beginnen met de paletten leeg te maken en de rekken aan te vullen en dat ze daarna kan worden opgeroepen om bij te springen aan de kassa om vervolgens terug te keren naar de paletten, dan weer de klanten te woord te staan, een verfmengeling te bedenken, de ladder op te kruipen om de bovenste schappen aan te vullen, een handje toe te steken bij een collega die hout moet verzagen, de winkel door te lopen om aan te wijzen waar de schroeven van 6 mm liggen …”

Proefballon

Het lijkt er sterk op dat dit plan een proefballonnetje is van het Belgisch patronaat met de complimenten van de nieuwe flexibiliteitswet van minister Peeters. Door die wet kunnen werkgevers werknemers overuren laten draaien zonder recuperatie, de wekelijkse werktijd aanpassen aan de pieken in de bestelling of de werknemers later te informeren wanneer ze moeten werken.

Vandaag zijn de werknemers van Brico het doelwit, maar morgen treft dit plan arbeiders van andere bedrijven in het land. Om die plannen te verhinderen kunnen de mensen van Brico alle steun gebruiken. Waarom ga je er zaterdag niet eens langs om hen een solidair hart onder de riem te steken?